Verminderde hoestkracht is een veel voorkomend symptoom bij mensen met ALS, PSMA en PLS (MND) en wordt in verband gebracht met een verhoogd risico op morbiditeit en mortaliteit binnen deze patiëntengroepen. Vanwege de lage kosten maar hoge effectiviteit is de meest gebruikte techniek om hoesten te ondersteunen “airstacken”. Bij airstacken wordt lucht met kracht in de longen geblazen met behulp van een handballon. Vanwege zwakte in armen en handen, zijn patiënten vaak afhankelijk van familieleden en zorgverleners om de handballon te bedienen.
Op nationaal niveau, zowel binnen ALS-zorgteams als CTB-teams (centrum voor thuisbeademing), zien we dat dit vaak resulteert in een gebrek aan continuïteit en kwaliteit van airstacken. Daarom is er behoefte aan een handsfree airstack machine, waarmee patiënten met een verminderde hoest- en armfunctie zelfstandig kunnen airstacken en daardoor meer grip hebben op het beïnvloeden van ziektesymptomen.
Het doel van deze studie is tweeledig: 1) het ontwikkelen van een handsfree airstack machine (iStack) welke het mechanische werk van de hand adequaat kan overnemen en voldoende gebruiksvriendelijk is voor zelfstandig gebruik; 2) het bepalen van de haalbaarheid, bruikbaarheid, veiligheid en voorlopige effectiviteit handsfree airstacken thuis bij 10-15 MND-patiënten.
Dit voorgestelde project bestaat uit 2 fasen.
1. Tijdens de ontwikkelfase (0-18 maanden) worden eerst veelbelovende concepten verkend, waarbij zowel bestaande prototypes als nieuwe oplossingen zoals perslucht worden meegenomen. Het meest geschikte concept (dat voldoet aan de wettelijke eisen van de Europese regelgeving voor medische hulpmiddelen – MDR), wordt vervolgens uitgewerkt tot een werkend prototype. Er wordt samenwerking gezocht met een testpanel van patiënten en een ingenieursbureau om het apparaat te bouwen, verfijnen en verbeteren zodat deze geschikt is voor gebruik in de tweede fase. Tijdens de momenten waarop deze patiënten betrokken zijn zal ook hun respiratoire functie voor en na airstacken met de ballon en met de iStack worden gemeten om reeds een indruk van de effectiviteit te krijgen.
2. Tijdens de tweede fase (18-30 maanden) zullen 10-15 patiënten met ALS, PSMA, of PLS, die al ervaring hebben met manueel airstacken worden geïncludeerd. Gedurende minimaal 2 maanden zullen zij thuis de iStack gebruiken. Bij aanvang, tijdens een huisbezoek, worden patiënten getraind in het zelfstandig gebruiken van de iStack en het uitvoeren van de respiratoire functietesten. Door middel van vragenlijsten en het volgen van de naleving (het percentage geplande sessies dat daadwerkelijk is uitgevoerd), zullen de haalbaarheid en bruikbaarheid worden geëvalueerd. Via de chatfunctie van de ALS@home zorg-app kunnen patiënten de onderzoekers informeren over eventuele bijwerkingen. De voorlopige effectiviteit zal worden geëvalueerd door maandelijkse, thuismetingen van ademhalingsfunctie (vitale capaciteit en peak cough flow) en door monitoring van door de patiënt gerapporteerde klachten/symptomen van verminderde ademhalingsfunctie en verminderde hoestkracht.
Er bestaat momenteel geen hulpmiddel dat mensen met ALS, PSMA, PLS en andere neuromusculaire ziekten ondersteunt bij airstacken. Hier is echter wel grote behoefte aan, zowel vanuit het perspectief van gezondheid als dat van zorglast. Na dit onderzoek is duidelijk of mensen met ALS die last hebben van verminderde hoestkracht en handfunctie baat hebben bij een dergelijk apparaat en komt brede implementatie in zicht.
Aanvrager project: ALS Centrum Nederland